Bedankt!

Bij Sint Maartensvlotbrug ligt het Wildrijk. Je ziet het liggen als je over de N9 rijdt. Het bos, of eigenlijk bosje (en als je een matig humeur hebt kun je ook "groot uitgevallen struik" zeggen) is weinig opzienbarend. Behalve in het voorjaar, dan bloeien er overweldigende hoeveelheden wilde hyacinten. Zomaar, daar waar ze zin hebben om te bloeien. Dit voorjaar liep ik door het Wildrijk. Corona was nog vers, de angst om het te krijgen door zelfs maar naar een deurknop te kijken die iemand zomaar had aangeraakt was reëel. Een ijverige boswachter had van het Wildrijk een éénrichtingsbos gemaakt. Daar mocht je alleen rechtsaf, daar weer niet verder, en hier dan naar links. Een bos met pijlen, en afsluitkruisen. Een coronaproof bos.

Het is december, en de bibliotheek Langedijk is dicht. Voor alweer de derde keer dit jaar. Aan een bibliotheek heb je weinig als die niet open is. En toch is de bibliotheek gesloten. Dicht door corona. 

Elk jaar hebben we rond kerst een ochtend voor de vrijwilligers die werken in de bibliotheek. Een vertrouwd hoogtepunt (of alleen punt, dat kan ook) is mijn speech. Die gaat eigenlijk nooit echt goed. Ik ben m'n briefje met de tekst kwijt, of mijn leesbril. Of alle twee. Dus improviseer ik, onder redelijke hilariteit maar wat zinnen. Die elk jaar neerkomen op hetzelfde. Omdat ze elk jaar waar zijn. De Bibliotheek Langedijk zou zonder alle vrijwilligers niet dat kunnen doen wat ze doet, zou zelfs niet kunnen bestaan zonder hen. Bedankt daarvoor. Ik gebruik iets meer woorden, maar daar komt het toch wel op neer. Dit jaar ging het bedankje via een kaartje bij een cadeautje.

Bezoekers van, of aan de bibliotheek worden zelden bedankt. Al zijn we toch erg blij wanneer u komt. Dit jaar ging dat langskomen maar moeizaam. Een tijd dicht in het voorjaar, een week of twee in het najaar en nu weer tot half januari. Ondanks dat de bibliotheek vaak, heel vaak dicht was zag ik het aantal leden niet plots helemaal inzakken. En dat is fijn. Erg bedankt daarvoor. En op de momenten dat de bibliotheek open mocht kwam iedereen toch weer gewoon (hoe ongewoon gewoon ook is in deze tijd) langs. Boeken werden ingeleverd en in grote aantallen weer meegenomen, er werd weer gestudeerd, informatie werd opgezocht, activiteiten voor mensen die het Nederlands een lastige taal vinden werden weer bezocht. Al met al, ook in dit rare jaar was het plots weer normaal in de bibliotheek. En dat was mooi om te zien, omdat het nooit vanzelfsprekend is dat iedereen weer langskomt. Ook daarvoor dus erg bedankt. Want een bibliotheek zonder bezoekers, dat is helemaal niks.

Ooit, over een hele tijd is deze hele corona periode een herinnering geworden. De lege straten, de paniek, de bibliotheekboeken die in quarantaine moesten, het zullen allemaal herinneringen zijn. En het in het Wildrijk bloeien dan hopelijk nog steeds wilde hyacinten. Zonder dat iemand zegt waar ze dat moeten doen. Zonder dat er nog ergens een bordje met een kruis of een dwingende richting aangevende pijl staat.

Hopelijk tot snel.

Ton

  

#lockdownlezen over de dingen die Emma Cline weglaat

Zit je in, of met een lockdown en dan vergeet je dat toch weer bijna omdat Emma Cline zo'n weergaloos boek heeft geschreven.

De bibliotheek is gesloten, corona, wat moet je er meer over zeggen? Nou, bijvoorbeeld dat de bibliotheek wel gesloten is maar dat dat niet betekent dat je helemaal geen nieuwe boeken kunt lenen. Hoogstens kost het wat meer moeite dan anders. Hoe je toch aan boeken kunt komen staat op de website van de bibliotheek, hier.

Terwijl de bibliotheek dicht is schrijf ik af en toe iets over een schrijver, of een boek waarvan ik denk dat het de moeite waard is. Maar dat is dus alleen maar mijn mening, meer niet.

Van Emma Cline verscheen in 2016 het boek "De meisjes". Dat staat er koeltjes maar "De meisjes" was een heuse literaire hit. Op de omslag van dat boek staat "Californië, 1969. Een tienermeisje raakt in de ban van een groep jonge vrouwen en een meedogenloze communeleider". Die zin lijkt te hinten naar een spannend verhaal, in de ban, meedogenloze communeleider, je ziet het verhaal al half voor je. 

Maar dat valt mee (of tegen, het is maar waar je op hoopte). "De meisjes" draait om het opgroeien van Evie van 14. De groep vrouwen die ze tegenkomt geven haar een gevoel van waarde, ze wordt gezien. Maar er is ook een andere kant aan de groep, een kant die meer dan losjes gebaseerd is op Charles Manson. 

Ik vond "De meisjes" best een aardig boek maar het had ook iets onbevredigends. Nu ik Cline's nieuwe boek gelezen heb snap ik wat er met het vorige boek aan de hand was, en waarom ik dat opnieuw ga lezen.

"Daddy" (Engels titel, maar de rest is gewoon in het Nederlands) (Veel verhalen in "Daddy" gaan over vaders en hun relatie tot hun kinderen) is een prachtboek, fantastisch en mooi is het. Maar het zijn wel korte verhalen. En dat schijnt voor veel mensen een drempel te zijn. Negeer die drempel! Echt. Doe het voor mij, maar vooral voor jezelf. 

Neem "Op het spoor". Richard is op weg naar de school van zijn zoon Rowan. Zijn ex vrouw is gebeld en Rowan heeft op school iets vreselijks gedaan. In een paar bladzijdes schildert Cline het leven van Richard. Hier een melancholisch stukje, daar iets ontluisterends. En je hebt beeld. Eenmaal op de school ontmoeten we Rowan. Er is een gesprek met de directeur. En daarna een etentje van Richard met de onuitstaanbare Rowan en diens irritante vriendinnetje. 

Een kort verhaal schrijven is schrijven met de beperking van ruimte. Als je even niet oplet heb je toch een boek van 200 pagina's. Cline kan ontzettend goed overweg met die beperking. In "Op het spoor" gaat ze zelfs zo ver met die beperking dat ze niet vertelt wat Rowan nu voor vreselijks gedaan heeft. Even frustreert dat, maar het verhaal gaat om de band van Richard met zijn zoon en daarvoor zijn smeuïge, misschien sensationele details van de daad van Rowan nodig.

In "De meisjes" ga je er vanuit dat er smeuïge details zullen komen over dat wat de commune voor vreselijks doet. Maar daar gaat het verhaal niet echt over, dus laat Cline het weg. Al zie ik dat nu pas. Ik ga "De meisjes" herlezen. 

Ik vond "Daddy" één van de beste boeken die ik het afgelopen jaar las. Vrolijk ga je er niet echt van worden en ik heb me beperkt tot één verhaal per dag maar dan heb je er wel mooi tien dagen plezier van. Want ja, je kunt immens genieten van dingen waar je niet vrolijk van wordt. Al geldt dat weer niet voor een lockdown.

Ton

#lockdownlezen John le Carré

Zitten we plots in, of met een lockdown en dan is John le Carré ook nog eens overleden.

De bibliotheek is gesloten, echt. Voor de toespraak van meneer Rutte gingen er wat geruchten rond en één daarvan was dat bibliotheken gewoon open mochten blijven voor het halen en brengen van boeken. En dat leest als gewoon open zijn. Niet dus. Bibliotheken mogen een soort afhaalloket openen maar wij doen dat om allerlei redenen anders. Tijdens de lockdown kunnen leden bellen met de bibliotheek, de boeken doorgeven die ze willen lezen en dan komen wij ze thuisbrengen. Daar zitten natuurlijk allerlei regels aan vast, we blijven wel een bibliotheek en die staan hier. 

Terwijl de bibliotheek dicht is schrijf ik af en toe een stukje over boeken, of een schrijver. Dat zijn wel boeken en schrijvers die ik leuk vind. Ik ga niet iets aanprijzen wat ik niks vind. Daar word ik chagrijnig van en dat moet je niet willen met een lockdown. En het zou ook  marketing zijn en, nou ja, dat is weer een heel ander verhaal. 

Het overlijden van John le Carré stond in de krant en was op tv. Er werd gezegd dat hij boeken over spionnen schreef. Dat klopt maar misschien zorgde dat zeggen er ook voor dat mensen dachten "spionage, daar heb ik niks mee, dat lees ik niet". En dat zou jammer zijn.

Niemand leest alles. Iedereen heeft voorkeuren en, hoewel het woord niet bestaat tegenkeuren. Zelf heb ik bijvoorbeeld niets met boeken die spelen in Zuid-Amerika, boeken waarin de hoofdpersoon komt tot diep zweverige zelfinzichten en ook boeken met veel relationeel gehutteflut, nee. Toch loop je door die vooringenomenheid het risico iets moois te missen. 

Elk boek heeft een verhaal, een plot. Dat moet, anders heeft doorlezen weinig zin. Toch lees of herlees ik de boeken van Le Carré zelden om het verhaal. Niet dat die verhalen niet heel erg knap en slim in elkaar zitten, maar toch, wat Le Carré als schrijver zo goed maakt is veel meer de manier waarop hij zijn personen beschreef, scenes kon schrijven. Zijn personen zijn erg menselijk, geen glamour en al helemaal geen glitter. Zijn spionnen zijn middelbare mannen, kalend met een buikje. Bureaucratische 'helden' zijn het, tijgers met  procedures en voorschriften als klauwen. De waarheid waar ze naar zoeken kan morgen een leugen zijn. De vriend kan een vijand blijken te zijn, al zijn vijanden soms weer te verkiezen boven vrienden. De wereld van Le Carré is er één die grijs is, schemerig, cynisch, doodgewoon en tegelijk vol met betekenissen binnen betekenissen.

Dat u geen adhd achtige James Bond verwacht zeg maar.

De boeken van Le Carré moet je lezen (ja, moet) omdat hij meesterlijk schreef, in "Ons soort verrader" zit bijvoorbeeld een echt prachtige scene op een tennisveld. De hoofdpersonen, een volstrekt onschuldig en naïef stel worden door een Russische maffiaman uitgenodigd om te komen tennissen. Pagina's lang gaat die scene door. En tijdens de scene worden tal van figuren geïntroduceerd, wordt duidelijk hoe de verhoudingen liggen bij de Russen, een knorrige zin hier, een rake klap tegen een bal die weer een iemand iets doet roepen daar. Het is een pracht. Nergens staat precies "Deze man is een erge schurk!", de lezer pikt het op uit wat een volmaakt onschuldig spel is. 

Boeken van Le Carré in de bibliotheek: hier

Probeer het, er is toch een lockdown. En echt, zeggen dat je Le Carré niet leest omdat je niets met spionage hebt is zo'n beetje zeggen dat je nooit iets van Maarten 't Hart leest omdat je niets religie hebt. 

Ton