Zo'n twee jaar geleden heb ik kennisgemaakt met twee ontzettend aardige, spontane vrouwen. Zij bleken een stel te zijn en één van hen was op dat moment in verwachting. Via Facebook en Whatsapp onderhouden we sindsdien een vriendschap en de tweede keer dat we elkaar "live" zagen, hebben wij hun parmantige zoontje mogen bewonderen. Tijdens die ontmoeting vertelden zij over hun persoonlijke ervaringen hoe hun (woon)omgeving reageert op hun seksuele geaardheid en gezinssamenstelling. Ik viel zo wat van mijn stoel! Noem mij gerust naïef, maar ik had werkelijk in het moderne Nederland anno nu, niet verwacht dat er nog zoveel weerstand en agressie tegen lesbische/homoseksuele personen zou bestaan.
Het
klinkt zo makkelijk: kunnen en mogen zijn wie je bent. Maar dat is
allesbehalve vanzelfsprekend. En het begint met ontdekken wie je eigenlijk
bent. Dat is ook de rode draad in de roman Schittering, geschreven door de Italiaanse Margaret Mazzantini (uitgegeven
bij Wereldbibliotheek). In Schittering draait het, kort door de bocht, om
twee mannen, Guido en Constantino, in hun persoonlijke ontdekkingstocht naar
hun geaardheid en bereidheid verantwoordelijkheid daarvoor te nemen. Eigenlijk
gaat het vooral om Guido.
Ik
heb deze roman zeker niet in één ruk uitgelezen. Het rare is dat ik best
wel even moeite had om door het begin heen te komen. In mijn herinnering wordt
er namelijk heel veel tijd besteed aan de jongste jaren van Guido, terwijl
ik door zijn latere ontwikkeling en persoonlijke worstelingen pas
echt werd gegrepen. Nu ik deze blogpost wilde schrijven, heb ik teruggebladerd
en moet ik tot mijn verrassing constateren dat er in werkelijkheid (qua aantal
pagina's) niet extreem lang bij de jeugd wordt stilgestaan. Hoe verder ik in
het boek kwam, des te meer impact het op mij kreeg. Ik moest voor mijzelf af en
toe een leespauze inlassen om het te kunnen blijven behappen en verwerken.
In
een werkelijk schitterende en beeldende schrijfstijl schetst Mazzantini
hoe Guido, afkomstig uit de gegoede klasse, naar zichzelf kijkt en naar zijn
buurjongen Constantino, de zoon van de conciërge van het gebouw
waar overigens ook een oom van Guido woont. De onderlinge verhoudingen
binnen het gezin en familie komen soms als volledige situaties aan bod, maar
vaak ook alleen maar als flarden of een kort terugblik. Het maakt in ieder
geval duidelijk dat niet alleen Guido met zichzelf worstelt. Uiteindelijk leven
de beide jongens/mannen een extreem dubbelleven. Als zij uiteindelijk aan
elkaar toegeven wat zij voor elkaar voelen en dat zij daar ook voor uit willen
komen, slaat het noodlot toe in de vorm van een bijzonder gewelddadig
incident. Dit incident leidt vervolgens een enorme omwenteling in. Bij
Constantino blijkt dan ook veel meer naar boven te komen, wat ook weer een
andere blik op het verleden werpt.
In
de door mijzelf opgelegde leespauzes las ik de roman Je leeft maar 1 keer van Fausto Brizzi (Luitingh Sijthoff). Deze roman
behelst het verhaal van de Italiaanse advocaat Diego, een midden-veertiger, die
in een depressie terecht komt. Door zijn gevecht met de levensvragen
wie ben ik - wat kan ik - wat wil ik paste het in eerste instantie
perfect bij Schittering. Tot aan de zelfmoordpoging van Diego vond
ik zijn observaties van zijn leven, zijn ontwikkeling, de reacties
van familie, vrienden en verdere buitenwereld, alsmede de onderlinge verhoudingen
binnen zijn (voormalige) gezin en familie prettig om te lezen. Na zijn
mislukte zelfmoordpoging neemt hij zich voor zijn naasten zo veel mogelijk
geluk te bezorgen. Dan komt het wat mij betreft meer in het straatje van boeken
als Het Rosie Project. Niets mis mee, maar simpelweg niet echt "mijn
ding".
Van
Margaret Mazzantini las ik eerder Ga niet weg. Zij heeft een heel eigen stijl. Aan de ene kant voelt het
afstandelijk, maar dat maakt aan de andere kant juist weer dat het onder je
huid kruipt en heel dichtbij komt. En achteraf is het bijna niet terug te halen
waar dat omslagpunt zit. Zij infiltreert met haar woordgebruik en stijl in
jouw gedachtenwereld en dan kun (en wil) je niet meer ontsnappen. Natuurlijk
kan ik dat niet zo mooi verwoorden als Lidewijde Paris, maar doordat
ik Hoe lees ik? van haar heb gelezen, ben ik mij nog meer dan voorheen bewust
van bijvoorbeeld wisseling in tijd en perspectief. Het lijkt wel alsof
Schittering geschreven is als all-in voorbeeld van de signaleringen en tips van
Paris :)
Ik
eindig deze blogpost toch even met een soort disclaimer. De titel van deze
blogpost is namelijk ontleend aan een film die losjes is gebaseerd op een aantal werken van Shakespeare.
Ik zelf heb deze film niet gezien, maar de omschrijving past naar mijn gevoel
bij de roman Schittering en in het verhaal zegt/denkt Guido dat hij
voor Constantino "zijn eigen Idaho" wil zijn. Maar verder sta ik
dus niet in voor de kwaliteit en inhoud van die film.
Als
jij mij al langer volgt, dan weet je dat ik houd van dit soort boeken. Boeken die
mij in verwarring brengen, die aanschoppen tegen alles wat "we"
misschien wel als vanzelfsprekend beschouwen, verhalen die buiten de gebaande
paden treden. Ook los van het thema homoseksualiteit biedt
Schittering prachtige zinnen, mooie beelden, diepe emoties. Als jij daar
ook van geniet, beveel ik deze roman warm aan.
Veel
leesplezier!
theonlymrsjo
Deze
blogpost verscheen eerder op www.theonlymrsjo.nl
Geen opmerkingen:
Een reactie posten