dinsdag 9 augustus 2016

Waarom ook niet? (Gastblog nr. 9)

Deze blogpost verscheen eerder (21 juli 2016) op www.theonlymrsjo.nl

Soms denk ik dat ik onder een steen leef. En dat terwijl ik mijzelf toch best bij de tijd vind. Ik weet van de wereldschokkende uitslag van het Brexit-referendum, ik ben op de hoogte welk voetballand zich de komende vier jaar Europees Kampioen mag noemen, ik heb geïnteresseerd gekeken naar de informatie over de Juno-expeditie naar Jupiter, ik heb verbijsterd gekeken naar de gebeurtenissen in Nice en ik kan (bijna) alle namen van onze ministers opsommen. Maar Ellen Deckwitz? Van haar had ik nog nooit gehoord.


Gelukkig is daarin nu verandering gekomen. Zij heeft namelijk een heel leuk boekje geschreven over poëzie met als titel Olijven moet je leren lezen, uitgeven bij Atlas Contact. Deze titel, met de ondertitel Een cursus genieten van poëzie, geeft al aan dat het hier gaat om een inspirerende aansporing om je niet te laten afschrikken door poëzie, maar juist de moeite te nemen om gedichten te leren lezen. Stap voor stap. Vanuit verschillende invalshoeken neemt zij de lezer mee in deze wereld.

Dit doet zij op een prettig leesbare, aansprekende manier en zo vanzelfsprekend dat je bij jezelf inderdaad denkt: waarom ook niet? Waarom zou ik niet de inspanning leveren om mij te verdiepen (en daarmee mogelijk te verliezen) in poëzie? Deckwitz waarschuwt in de inleiding dat poëzie méér kan betekenen en veroorzaken dan je vooraf verwacht. Bij deze waarschuwing wil ik nog toevoegen: in elk hoofdstuk geeft zij tips over gedichten, gedichtenbundels en bloemlezingen. Voor je het weet heb je een ellenlange lijst meegeschreven, omdat alles zo enthousiast wordt gebracht :-)

Ik merk bij mijzelf dat het allerbelangrijkste ingrediënt om poëzie te kunnen lezen en waarderen, rust is. Als ik een roman lees, heb ik vaak een zekere gejaagdheid om dóór en dóór te lezen. Dit is natuurlijk ook wel afhankelijk van het genre. Een spannende thriller smeekt er als het ware om snel uitgelezen te worden, terwijl een zorgvuldig gestileerde roman ook in een rustiger tempo verwerkt kan worden. Maar in alle gevallen waarbij een verhaallijn de rode draad is, is dóórlezen bijna een automatisme. Dus als ik een gedichtenbundel in handen heb, moet ik mijzelf bewust beperkingen opleggen: niet meer dan 10 per dag (Deckwitz geeft hiervoor in hoofdstuk 11 over vakantieplannen en -invulling nog een hilarische onderbouwing). En herlezen is geen blijk van een slecht geheugen of concentratieverlies, nee, herlezen geeft juist een verdieping aan de ervaring.

Overigens had ik mijzelf voorgenomen dit boekje rustig, hoofdstuk voor hoofdstuk, te lezen. Net zoals Deckwitz ons doceert om te gaan met de hoeveelheid gedichten. Dit leek mij goed te passen bij mijn huidige onrustige periode, gezien mijn verhuizing en het door mijn man (met een beetje hulp van mij) uitrollen van het concept van Dutch Food School. Maar zij schrijft op een zo aanstekelijke manier, dat ik het boekje non-stop heb uitgelezen. Zij weet met een heel natuurlijk aandoende stijl, het consumeren van poëzie in te bedden in eigentijdse situaties.


Ik moest bij alle aansporingen van Deckwitz denken aan enkele boekjes die in mijn boekenkast terecht zijn gekomen uit de nalatenschap van mijn moeder. Het gaat hier om "Muze"-boekjes, verzamelbundeltjes gedichten die in de jaren '50 zijn uitgegeven ter gelegenheid van de Boekenweek. Als ik het goed begrepen heb, betreft het niet de officiële boekenweekgeschenken, maar waren dit extra uitgaven ter stimulering van (relatief) jonge lezers. Ik heb echt geen idee of mijn moeder deze bundeltjes alleen maar verzamelde of dat zij ook serieus met de inhoud in de weer is geweest. Mijn moeder was zeer zeker een Echte Lezer, maar helaas is zij te jong overleden, over dit soort onderwerpen heb ik niet met haar kunnen praten. Ik koester simpelweg de gedachte dat mijn moeder een uitgebalanceerde, breed geïnteresseerde lezer was :-)

Overigens was er even sprake van lichte paniek. Ik wist namelijk héél zeker dat ik de bundeltjes in een boekenverhuisdoos had gedaan, maar bij het uitpakken van de dozen kwam ik ze niet meer tegen! Gelukkig bleek er gewoon nóg een boekendoos verstopt in de gang te staan. Komt alles toch nog goed.

Olijven moet je leren lezen is zelf geen gedicht, maar er staan mooie, rake zinnen in. Dat maakt dit boek al aantrekkelijk om te lezen, dus zelfs als je tips en aansporingen volledig aan je voorbij laat gaan. Genoeg om over na te denken, zoals de constatering dat als ergens nog geen woord voor is, dit niet betekent dat we er niet over zouden moeten spreken. En spreken, met elkaar een gesprek aangaan, is iets heel anders dan het klakkeloos onze mening verkondigen en de wereld inslingeren. Olijven moet je leren lezen is bij dezelfde uitgever verschenen als Wat we zien als we lezen van Peter Mendelsund. En hoewel het thema van dat boek mij zeker aanspreekt, vond ik persoonlijk de uitwerking niet zo geweldig. De poëzie-benadering van Deckwitz is naar mijn mening veel prettiger vormgegeven. Ook zij heeft (uiteraard) de neiging om af en toe wat belerend over te komen, maar al met al had ik daar geen last van. Ik vind het fijn om te constateren dat er nog steeds uitgeverijen zijn die ruimte en gelegenheid bieden aan dergelijke publicaties. Dat geeft een verbreding van de markt en de persoonlijke mogelijkheden tot verdere ontplooiing.

Hoe staat het met jouw beleving van poëzie? En ben jij door jouw ouders gestimuleerd in lezen of ben jij zelf de voorvechter binnen de familie? Leuk als je een reactie achterlaat.

Veel leesplezier!
theonlymrsjo

Geen opmerkingen:

Een reactie posten