vrijdag 27 mei 2016

Houd de sanseferia hoog (Belangrijk Boek 3)


Voor die mensen die eerdere afleveringen niet lazen even een korte samenvatting van het voorafgaande.

Tot ergens in september kun je de boeken die je belangrijk vindt intikken op/in een website. En daarna wordt dan bekend gemaakt wat het belangrijkste boek van Nederland is.

Belangrijk is, volgens mij, iets anders dan "mooi", of "ontroerend", of zeg "spannend".

Ik bedacht drie boeken die voor mij belangrijk zijn.

Boek 1 staat hier, 2 hier en nu mag nummer 3.

George Orwell - Houd de sanseferia hoog

Van Orwell kun je natuurlijk "1984" of "Boerderij der dieren" lezen. Misschien zijn dat zelfs boeken die meer voor de hand liggen als Belangrijk Boek. Maar zelf vind ik ze, hoe goed en invloedrijk ook, te groot en te onaantastbaar.

"Hou de sanseferia hoog" gaat over armoede, zelfgekozen armoede. Gordon Comstock kan leuke zinnen schrijven. Als dichter wordt hij nauwelijks gelezen maar op een reclamebureau lijkt hij bijna carrière te kunnen maken. Maar dat wil hij niet. Comstock is namelijk in een oorlog, in oorlog met de Geld God. Comstock zoekt geen carriere, eigenlijk zoekt hij armoede, zo groot is zijn afkeer van geld en alles waar dat voor staat. In een niet al te beste boekhandel verdient hij al flink minder, maar zelfs dat is hem nog teveel. Het kan nog minder, het kan nog uitzichtlozer. Vrienden heeft hij nauwelijks meer en zijn vriendin lijkt het ook bijna op te geven. De toekomst is diep duister. En pas dan lijkt Comstock tevreden.

Orwell schreef Sanseferia in de jaren 30 en het boek wordt nu omschreven als een satire op de Britse klassenmaatschappij. Maar zo las ik het niet toen ik nog een puber was. Ik las het als een keihard verhaal vol scenes die plaatsvervangende schaamte oproepen.

Nu ben ik natuurlijk de mildheid zelve maar vroeger, och vroeger, toen had ik van die keiharde en ononderhandelbare principes. Dit kan niet en dat ook niet. En zus zou ik al helemaal nooit doen. Zo kwam niet eens in de buurt van uitvoerbaar. Tot ik dit boek van Orwell las. Toen begon ik wat anders naar mijn ijzeren principes te kijken. Want Gordon Comstock is weliswaar een boeiende hoofdpersoon vol uithoudingsvermogen en met een ijzersterke wil. Maar wat is het vooral een dwaze, diep trieste man die een oorlog vecht waarvan hij weet dat hij hem niet kan winnen. Nu is dat nog tot daaraan toe. Maar wat is het vooral een bloedeloze saaiman. Foei.

Belangrijk dus, al was het maar omdat je in dit boek kunt ontdekken dat volgehouden principes, hoe nobel ook je nog wel eens tot een onaangename, humorloze zeurkous kunnen maken. En dat kan toch niet de bedoeling van principes zijn. Vind ik dan.

Net als mijn eerste Belangrijke Boek is dit boek nog maar nauwelijks te leen in een bibliotheek. Gelukkig hier nog wel.

Ton

Geen opmerkingen:

Een reactie posten